Microsoft Navision, Dynamics NAV ve sonrasında kısmen Dynamics 365 Business Central için uzun yıllar geliştirme ortamı olarak kullanılan "Dynamics NAV Development Environment C/SIDE" ve C/AL dili artık yerini yepyeni bir teknolojiye bırakıyor. Extension & AL.
Aslında bu dönüşüm uzunca bir süredir gerçekleşmeye devam ediyordu. Dynamics NAV ailesine, ilk extension terimi NAV 2016 (9.0) sürümü ile birlikte gelmişti. Peki ne işe yarıyordu bu extension? Kısaca artık, ERP sisteminin kaynak koduna dokunmadan, sistemi ihtiyaçlarımıza göre özelleştirebilecektik.Tabi bu özelleştirme o zamanın bize sunduğu imkanlar dahilinde çok sınırlı olmak zorunda kalıyordu. Yani kaynak kodu değiştirerek elde edeceğimiz özgürlüğe o tarihlerde extension yöntemiyle ulaşmamız mümkün değildi. İşin teknik taraflarına başka makalelerde değineceğiz.
Ancak o zamandan bu zamana köprünün altından çok sular aktı. Microsoft, uzunca süre, NAV ve Business Central üzerinde geliştirme yapan uzmanları dinledi (https://github.com/Microsoft/AL/issues ve https://github.com/Microsoft/ALAppExtensions/issues). Sistemlerin ve yazılımcıların ihtiyaçları doğrultusunda kaynak kodunda bir çok düzenleme yaptı. Geldiğimiz son noktada artık gerçekten ERP sisteminin kaynak koduna hiç dokunmadan, ülke lokalizasyonları ve pek çok eklenti geliştirmeleri yapmak mümkün hale geldi. Bu da beraberinde, versiyon geçişlerinde karşılaştırma-birleştirme (compare-merge) operasyonlarından kurtulmamıza imkan tanıdı.
Gelelim yeni modern geliştirme ortamına; AL. AL, Microsoft tarafından geliştirilen, Visual Studio Code ortamında Dynamics 365 Business Central için extension yazmamıza olanak sağlayan yeni bir uygulama geliştirme dili olarak tanımlanabilir. İlk olarak 2009 versiyonunda birbirinden ayrılan geliştirme ortamı ve ERP uygulaması, Business Central ve AL ile birlikte artık tamamen birbirinden ayrılmıştır.
AL temelinde bir visual studio code eklentisi. Bu eklentiyi visual studio code içine kurduktan sonra, AL Go! ile mevcut bir Business Central veritabanını çalıştıran bir servise bağlanarak geliştirmeye başlayabiliyorsunuz. "Hello world" uygulamanızı denemek için çalıştırdığınızda farkediyorsunuz ki, Business Central'in kendi kaynak kodu da (application ve system), Microsoft tarafından AL dilinde yazılmış bir extension. Hatta bu kaynak kodu bile AL dilinde değiştirip kendi Base uygulamanızı yapabiliyor olacaksınız. Burada şu anda ayrıntısına girmeyeceğiz. Teknik ayrıntılara başka yazılarda değineceğiz.
Microsoft, NAV ve Business Central için yaptığı bu yatırımlarla ürünün teknolojik altyapısını sürekli desteklediğini göstermektedir. Business Central, ERP yazılımları arasında en az maliyetle, en hızlı ve en esnek uyarlanabilme ve geliştirilebilme kapasitesine sahip olmaya devem etmektedir.